الماس همان كربن معمولي است كه در فشردن ترين حالت ممكن قرار مي گيرد . كربن ، يكي از معمولي ترين عناصرجهان است و در تمام كيهان مي توان ردي از آن پيدا كرد . كربن همچنين يكي از 4 عنصر اصلي براي پيدايش و ادامه حيات است . 18 در صد بدن ، از كربن تشكيل شده است، هوايي هم كه از آن تنفس مي كنيم ، حاوي دي اكسيد كربن است و بيشتر مواد غذايي ، تركيبات كربن دارند . در حالت خالص ، كربن معمولا در سه شكل يافت مي شود : الماس -گرافيك -فولريت -الماس يك بلور شفاف و بسيار و بسيار سخت است . گرافيك ماده ي معدني كه از كربن خالص تهيه مي شود و بسيار نرم و سياه رنگ است . ساختار مولكولي ان به فشرد گي الماس نيست . و به همين دليل از الماس ضعيف تر است . فولريت جديد ترين شكل مولكول كربن است كه 13 سالاز شناخته شدنش نمي گذرد. اين ماده معدني دقيقا از 60 اتم كربن تشكيل شده است كه يك كره كامل را شكل مي دهد
diamond
نگين تاج ملكه انگليس و مغز مداد كودك هندي
هر دو از يك جنسند ، كربن !
الماس ها در حدود 160 كيلو متري زير پوسته زمين ،درون سنگهاي مذاب جبه تشكيل مي شود در اين بخش از زمين ،فشار و حرارت به قدري است كه فرآيند تبد يل كردن به الماس مي تواند صورت پذيرد . حداقل شرايط اين فرآيند ،دماي 400 درجه سانتي گراد و فشار 30 هزار اتمسفر (هر اتمسفر ،فشار هوا در سطح درياست ) است . اندكي پايين تر از اين شرايط ،گرافيك توليد مي شود . شرايط توليد الماس در عمق 150 كيلو متري زمين ،مهياست ،جايي كه فشار به 50 هزار اتمسفر و دما به 1200 درجه سانتي گراد ميرسد . فوران هاي قوي گدازه اي ،اين الماس ها را به سطح زمين آورده و انها مجرا هاي كيمبر ليت را تشكيل داده اند ( كيمبرليت نام مكاني در آفريقاي جنوبي است كه اين مجراها براي نخستين بار در آن كشف شد . ) بسياري از اين فورانهادر فاصله يك ميليارد تا 20 ميليون سال پيش صورت گرفت . اين جريان هاي گدازه اي كه به مراتب از فوران هاي آتش فشاني امروزي شديد تر بودند و از اعماق بيشتري سر چشمه گرفتند ، درون اين مجرا هاي كيمبر ليت سرد شدند و رگه هاي مخروطي شكل صخره اي كيمبرليت را تشكيل داده اند كه الماس ها را نيز در بر داشت .
كيمبرليت صخره آبي رنگي است كه معدنچين ، الماس آن را جستجو مي كنند سطح اين مجراهاي كيمبرليت از 2تا146 هكتار متغير است .
در بستر رودخانه ها نيز مي توان الماس پيدا كرد اين مناطق را نواحي الماس آبرفتي مي نامند . در واقع منشا اين الماس ها نيز همان مجراي كيمبرليت بوده است ، ولي مجموعه اي از فعاليت هاي جغرافيايي موجب شد آنها از مكان خود حركت كنند و به سطح زمين برسند . امروزه در كشورهاي استراليا ، برونئي ،برزيل ، روسيه و برخي كشور هاي آفريقايي مانند آفريقاي جنوبي و كنگو معادن الماس مشغول به كار است .
الماسي كه از معدن به دست مي آيد ، سطحي ناهموار و خشن دارد و براي تبديل شدن به يك يا چند قطعه جواهر با ارزش بايد بريده شده و صيقل داده شود .
الماسهاي مشهور دنیا
كالينان : بزرگترين الماسي كه تاكنون يافت شده است . اين الماس 3106 قيراطي در سال 1905 در ترانسوال آفريقاي جنوبي يافت شد . سال 1907 اين الماس به پادشاه انگلستان ، ادوارد هفتم اهدا شد و بعدها به 9 سنگ بزرگ و تعدادي سنگ كوچك تقسيم شد. مهمترين آنها ، الماس 530/2 قيراطي ستاره آفريقا است كه در عصاي شاهي كار گذاشته شده و در برج لندن به نمايش گذاشته شده است.
سلطان بزرگ : به نظر مي رسد سومين الماس بزرگ غير بريده شده اي است كه تاكنون يافت شده است . اين الماس در سال 1650 كشف و وزن سنگش 787/50 قيراط بود ، سازنده تاج محل ناميده شد . متاسفانه اين الماس به شكل عجيبي مفقود شده است واز امكان امروزي آن اطلاعي در دست نيست .
اميد آبي : مشهور ترين الماس آمريكا است . اين جواهر 45/52 قيراطي ، تاريخچه اي 400 ساله دارد . در آن زمان قطعه سنگ 112/1875 قيراطي بود و در سال 1668، به وسيله شاه لوئيس چهاردهم در فرانسه خريداري شد . به نظر مي رسد اين جواهر ناياب در معدن كلار هند يافت شده باشد
سختی الماس
الماس سخت ترين ماده طبيعي است .البته دانشمندان توانسته اند الماسهاي مصنوعي بسازند كه به مراتب از خويشاوندان طبيعي خود سخت ترند . در الماس ، اتمهاي كربن در يك ساختار مشبك قرار دارند ، به اين شكل كه هر اتم الكترونيكي خود را با چهار اتم ديگر به اشتراك مي گذارد و يك واحد چهار وجهي را تشكيل مي دهد . اين مجموعه چهار وجهي كه از 5 مولكول تشكيل شده است يك مولكول فوق العاده قوي را تشكيل مي دهد ، اما هر 5 اتم مجاور مي توانند چنين شبكه اي را تشكيل دهند . به همين دليل تا بدين حد مستحكم است . اما در گرافيك ، اتمهاي كربن در يك حلقه به يكديگر متصل مي شوند ، يعني هز اتم فقط به يك اتم ديگر متصل است و به همين دليل اينقدر نرم است .
تراش الماس
4 تکنیک برای تراش الماس وجود دارد
1)شکافتن
برای جدا کردن ناخالصی ها و ناهماهنگی های موجود در الماس ، سنگ الماس زبر روی یک سطح صاف و مناسب بتونی قرار می گیرد.سپس با استفاده از لیزر یا یک الماس دیگر ، یک شیار تیز درون الماس ایجاد می شود. این شیار روی ضعیف ترین صفحات مولکولی بلور ، یعنی جهتهایی که پیوند میان اتمها ضعیف تر است ایجاد می شود. سپس یک تیغه تیز فولادی در شیار قرار داده می شود و با یک ضربه سریع و محکم الماس را به دو بخش تقسیم می کنند.
2)اره کردن
در راستای یک صفحه ترک یا بریدگی با استفاده از یک تیغه فسفر – برنز که با سرعت 15 هزار دور در دقیقه می چرخد عملیات اره کردن صورت می گیرد. از لیزر در این عملیات استفاده می شود.
3)خشک کردن
الماس روی یک دستگاه تراش بسته می شود و الماس دیگری روی آن حرکت می کند تا نمای کلی و زبر کمربند الماس را ایجاد کند. یعنی حاشیه بیرونی الماس در بیشترین قطر آن
4) صیقل دادن
در این مرحله الماس شکل نهایی خود را می گیرد. الماس را به بازویی که بر فراز چرخ گردان قرار می دهند این چرخ با پودر الماس پوشیده شده است و هنگامی که الماس بر سطح آن فشار داده می شود سطوح زبر آن را نرم کرده ، رفته رفته ، آن را صیقلی می کند. D D
معیار های برتری الماس:
زیبایی یک الماس بر اساس معیار های مختلفی صورت می گیرد . الماس ها معیوب معمولاً در مصارف صنعتی مانند دریل ها و یا در تراش و برش الماسهای خام مورد استفاده قرار می گیرد.
4 معیار مهم زیبایی الماس
برش: که به چگونگی برش آن بر می گردد و بر های مختلفی که در اثر برش حاصل می شود.
صافی:به ترکها و ناخالصی ها ی آن بر می گردد.
قیراط : واحد وزن الماس است و ۲/. گرم می باشد.
رنگ : مقیاس رنگ از سفید یخی شروع می شود و به زرد روشن ( الماس گران قیمت)ختم می شود
دیگر معیارهای ارزیابی : شفافیت ، درخشندگی (تلالو)و پراکندگی نور ، الماسی که صد در صد کربن داشته باشد، کاملا شفاف خواهد بود اما معمولاً الماسها عناصر دیگری نیز دارند که بر رنگ آنها اثر می گذارد.
از این گذشته الماسهای آبی،قرمز، سیاه ، صورتی،بنفش و سبز تیره نیز وجود دارد که بسیار نادرند.
چرا الماس تا بدین حد درخشان است؟
الماس فشرده ترین ماده شفاف جهان است که تاکنون شناخته شده است .ضریب شکست آن 12/2 است .یعنی سرعت نور در آن کمتر از نصف سرعت معمولی خود میشود .اما همین فشردگی است که موجب می شود الماس درخشنده ترین جسم شفاف باشد و برق بزند چطور؟
وقتی یک پرتو نور به سطح الماس برخورد می کند ،وارد آن می شود ،اما مسیر آن بسیار منحرف می شود و به خط عمود بر سطح ورودی نزدیک می شود ،حتی اگر پرتو موازی سطح باشد ،باز هم وارد می شود و داخل الماس به حرکت خود ادامه می دهد
از سوی دیگر، اگر نور بخواهد از یک محیط غلیظ وارد محیط رقیق بشود،باز شده ،و به شدت از مسیر خود منحرف می شود، البته آزمایش این پدیده بسیار سخت است ،اما اگر بتوانید توپی را از داخل استخر به بیرون شوت کنید ،به سادگی مشاهده می کنید که چقدر تغییر مسیر می دهد
حال ببینیم بر سر پرتو وارد شده به داخل الماس چه می آید ؟
چون سطح الماس با یکدیگر زاویه های بزرگی می سازند بنابراین وقتی پرتو یی از یکی از آنها وارد می شود چند بار باز تاب می شود زیرا زاویه اش با آن سطوح بیش از زاویه حد است هر چه الماس بیشتر تراش خورده باشد و صفحات بیشتری داشته باشد تعداد این باز تابها بیشتر خواهد بود
از سوی دیگر پرتو های نور در مسیر خود به گوشه های تلاقی چند صفحه نیز می رسند در این نقاط بخشی از نور عبور می کند و بخشی دیگر بازتاب می شود
به همین دلیل الماس در چند نقطه مختلف برق می زند به عبارت دیگر هر چه الماس بیشتر برش خورده باشد و شکل هندسی پیچیده تری داشته باشد درخشش آن بیشتر خواهد بود .
برگرفته از http://www.garnetjewellery.ir
دیدگاهها بسته شدهاند.