شهابهایی را که به سطح زمین میرسند ، شهاب سنگ میگویند. نیاکان ما حتی ناظر سقوط برخی از این شهاب سنگها بودهاند.
گفته میشود که هیپاوکوس از مردم فنیقیه گزارشی از یک چنین سقوطی داده است.
تصور میشود که حجرالاسود یعنی سنگ سیاه کعبه در مکه ، یکی از این شهاب سنگهاست و حرمت آن بواسطه آنست که مبدأی آسمانی داشته است.
ایلیاد به کلوخه زبری از آهن اشاره میکند که در مراسم تشییع جنازه به پاتروکلوس هدیه شد. این سنگ میبایستی مبدأی شهابی داشته باشد، زیرا آن زمان عصر برنز بود و هنوز استخراج و ذوب سنگ معدن آهن متداول نشده بود. در واقع آهن شهابی احتمالا بیش از ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد بکار میرفته است.
جرقه مطالعه
در ۱۳ نوامبر سال ۱۸۳۳ ، ایالات متحده آمریکا در معرض بارانی شدید قرار گرفت که لئونید یا اسدی نامیده میشدند، زیرا به نظر میرسید که از نقطهای واقع در صورت فلکی اسد میتابند. در آن هنگام این شهابها به مدت دو ساعت در آسمان به نمایش آتش بازی جالب توجهی پرداختند و درخشش آسمان به حدی رسید که نه تا آن زمان دیده شده بود و نه بعدها دیده شد. تا آنجا که میدانیم هیچ شهاب سنگی به زمین نرسید. اما این منظره شگرف ، انگیزه بررسی شهابها شد و اخترشناسان برای نخستین بار بطور جدی به مطالعه آنها پرداختند.
چند سال بعد «یونس یاکوپ برسالیوس» ، شیمیدان سوئدی ، کار تجزیه شهاب سنگها را آغاز کرد. نتیجه چنین تجزیههایی اطلاعاتی ارزشمند درباره عمر کلی منظومه شمسی و حتی ساختمان عمومی شیمیایی جهان در اختیار اخترشناسان قرار داد.
وقایع و فجایع
در کوکونینو واقع در آریزونا دهانه مدوری وجود دارد که قطر آن حدود ۱۲۰۰ متر و عمق آن ۱۸۰ متر است. اطراف این دهانه را تا ارتفاع ۳۰ تا ۵۰ متر خاک پوشانده است. این دهانه شبیه دهانههای آتشفشانی کره ماه به نظر میرسد. مدتها تصور میشد که این دهانه مربوط به یک آتشفشان خاموش است. اما یک مهندس معدن به نام «دانیل مورو بارینگر» معتقد بود که این دهانه نتیجه برخورد یک شهاب سنگ با کره زمین است. از آن به بعد این دهانه ، حفره بارینگر نامیده شده است. منشأ شهابی این دهانه با کشفی که در سال ۱۹۰۶ به عمل آمد، مجددا تأیید شد. این دهانه حدود چهل هزار سال پیش ایجاد شده است.
۳۵۰۰ سال پیش ، شهاب سنگ واکاموارتا در شیلی به زمین اصابت کرد که حدود ۱ متر عرض و چندین تن وزن داشت.
در سال ۱۹۰۸ بر اثر سقوط یک شهاب سنگ در سیبری شمالی ، چاهی حفر شد که قطر دهانه آن متجاوز از ۴۵ متر بود و همه درختانی را که در ۳۰ کیلومتری اطراف محل سقوط بود، از جا کند. خوشبختانه این منطقه غیر مسکونی بود. اگر این شهاب از همین قسمت آسمان حدود ۵ ساعت بعد سقوط میکرد ، ممکن بود در سن پطرزبورگ که تا آن زمان پایتخت روسیه بود ، فرود آید. اگر چنین اتفاقی میافتاد ، شهر سن پطرزبورگ چنان ویران میشد که گویی با یک بمب هیدروژنی ویران شده است، وزن این شهاب سنگ حدود ۴۰۰۰۰ تن بود.
یک بار یک شهاب سنگ به وزن چندین کیلوگرم در وسط اتاق نشیمن یک خانواده آمریکایی سقوط کرد.
شهاب سنگی به اندازه یازده سانتیمتر ، در سال ۱۹۹۱ درست در فاصله ۳٫۵ متری دو پسر بچه در ایالت ایندیانای آمریکا سقوط کرد.
در سال ۱۹۹۲ ، یک شهاب سنگ ۱۲ کیلوگرمی به صندوق عقب اتومبیلی که در پیکسویل نیویورک پارک شده بود، برخورد کرد. گزارش شده است که این قطعه از گوی آتشین که درخشانتر از ماه بود، جدا شد و هنگامی که با سرعت ۷۰۰ کیلومتر در ساعت در آسمان در حرکت بود، تکه تکه شد. عده زیادی از این واقعه فیلم تهیه کردند. از اطلاعات فوق توانستند از منشأ این اجرام اطلاع حاصل کنند که مدار آن در فاصله سه واحد نجومی و در نزدیکی مدار زهره قرار داشته است.
یک حفره شهابی ، به نام «گاسربلاف» در استرالیا وجود دارد که ۲۲ کیلومتر عرض دارد و دور آن کوه است. این حفره ۱۳۰ میلیون سال پیش تشکیل شده است و شاید قدیمیترین گودال شهاب سنگی روی زمین باشد.
http://daneshnameh.roshd.ir
دیدگاهها بسته شدهاند.