همشهری آنلاین: اصطلاحات سیارک (asteroid)، شهاب (meteor) و شهابسنگ (meteorite) را بسیاری اشتباها به جای هم به کار میبرند، به خصوص هنگامی که دوتای آنها در یک روز کره زمین را هدف قرار داده است.
شهاب سیارک
“سیارک “یک جرم سنگی کوچکتر از سیاره است که گاهی به آن را ریزسیاره یا سیارهنما هم میگویند. در برخی از منابع هم آنها را با عنوان “خردهریزهای فضایی” یا قطعات به جای مانده از تشکیل منظومه شمسی (مانند تکههای اضافی که پس سر هم کردن یک قفسه کتاب پیش ساخته باقی مانند) توصیف کردهاند.
میلیونها سیارک به دور خورشید میچرخند که ۷۵۰۰۰ تای آنها در کمربند سیارکی، حلقهای گسترده در فاصله مدارهای مریخ و مشتری قرار دارند. پهنای سیارکها ممکن است به صدها کیلومتر هم برسد، سیارک سرس که گاهی به عنوان سیاره کوتوله نام برده میشود، پهنایی ۹۴۰ کیلومتری دارد.
سیارکها جو ندارند، اما بسیاری از آنها آنقدر بزرگ هستند که کشش جاذبهای ایجاد کنند- – در واقع برخی از آنها دارای یک یا دو ماه همراه هستند، یا سامانههای دوتایی تشکیل میدهند که در آن سیارکها با اندازه مشابه به دور یک دیگر میچرخند.
علاقه دانشمندان به بررسی سیارکها به این دلیل است که این اجرام اطلاعات بسیار زیادی درباره مراحل اولیه تشکیل منظومه شمسی ما در ۴.۶ میلیارد سال پیش در اختیار میگذارند.
“شهاب” سیارک یا جرم دیگری است که هنگام وارد شدن به جو زمین میسوزد و بخار میشود؛ اگر شهابی در حین گذر از جو نابود نشود و به سطح کره زمین برسد، “شهابسنگ” نامیده میشود.
شهابسنگها معمولا به دو رده آهنی یا سنگی تقسیم میشوند. شهابسنگ آهنی همانطور که نامش برمیآید، بیش از ۹۰ درصد از آهن تشکیل شده است؛ شهابسنگهای سنگی از اکسیژن، آهن، سیلیکون، منیزیم و سایر عناصر تشکیل شدهاند.
و “شهابواره” (meteoroid) چیست؟ این اصطلاحی کلی است برای توصیف قطعات کوچک به جا مانده از ستارههای دنبالهدار یا سیارکها که در مداری به دور خورشید قرار دارند. در حال حاضر تعریفی مورد پذیرش همگانی (بر اساس اندازه یا هر ویژگی دیگر) که میان شهابواره و سیارک تفاوت بگذارد، وجود ندارد- شهابوارهها صرفا کوچکتر از سیارکها هستند.
فقط هنگامی که این اجرام به جو زمین وارد شوند، به آنها شهاب گفته میشوند، شهاب در جو زمین که منفجر میشود، گلوله آتشینی ایجاد میکندکه “آذرگوی” (bolide) نامیده میشود. آذرگوی هم تعریف دقیقی ندارد- اغلب ستارهشناسان آن را صرفا یک گوی آتشین بسیار درخشان توصیف میکنند.
منبع: LiveScience
https://www.hamshahrionline.ir
دیدگاهها بسته شدهاند.