در دنیای کنونی، شهاب سنگ‌ها نه فقط در بازار آزاد خرید و فروش می‌شوند، بلکه کالای پرطرفداری برای معامله گرهای شهاب سنگ هستند که همه حواسشان را روی افزایش قیمت این سنگ‌های آسمانی متمرکز می‌کنند. امروزه، مجموعه دارها یا همان کلکسیونرهای شهاب سنگ حاضرند هزاران دلار بابت نمونه‌های نادر پرداخت کنند و اغلب در مزایده‌ها نسبت به مؤسسه‌ها و مراکز علمی‌و تجاری دیگر قیمت بالاتری را پیشنهاد می‌کنند.
دلال‌ها و مراکز علمی‌و تجاری به طور مکرر شهاب سنگ‌هایشان را با هم تعویض می‌کنند. این روش متداول تقریباً تنها راه برای به دست آوردن نمونه‌های جالب توجه است.
با این وصف، ببینیم ارزش نمونه‌هایی که ما پیدا می‌کنیم چقدر است. قیمت شهاب سنگ‌ها نیز مانند قیمت هر شیء کلکسیونی دیگر تابع قوانین ذخیره و تقاضای آن است. تقاضا همیشه هست، ولی ذخیره به ویژه در مورد نمونه‌های کمیاب به قدر کافی نیست. در مورد شهاب سنگ‌های کندریت معمولی و برخی از شهاب سنگ‌های آهنی که قیمت بیشتر شهاب سنگ‌های معمولی را محدود می‌کنند ذخیره به قدر کافی موجود است. مثال بارز آنها شهاب سنگ‌هایی هستند که صدها تکه از آنها در بیابان‌های سوزان خاورمیانه پیدا می‌شوند. این شهاب سنگ‌ها بازار را در قبضه خودشان درآورده اند و طبیعی است که قیمتشان نیز بالا نیست.
در میان کندریت‌های معمولی انواعی هستند که ارزششان از بقیه بیشتر است. کندریت‌های معمولی از گروه سنگ نگاره‌های نوع سه به طور خاص ارزشمند هستند، چون شکل اولیه خود را حفظ کرده اند و کم تر در معرض فرسایش و دگرگونی قرار گرفته اند. هر گرم از آنها به قیمت حدود ۳۰ دلار یا بالاتر فروخته می‌شود، در حالی که نوع ۵ و نوع ۶ را می‌توان به کسری ارزان تر از آن خریداری کرد. هر گرم از کندریت‌های «گلد بیسین» L4 بین ۷۵ر۱ تا ۳ دلار فروخته می‌شوند. شهاب سنگ‌های آهنی معمولی از کندریت‌ها ارزان تر هستند.
هر گرم از اکتاهدریت‌های مرغوب نامیبیا را می‌توان به قیمت ارزانی معادل ۵۰ر۱ دلار یا کم تر خریداری کرد. از سوی دیگر، شهاب سنگ‌های آهنی کمیاب تر در رده بالای قیمت‌ها درست هم تراز با گران ترین کندریت‌های معمولی فروخته می‌شوند.
قیمت غیرکندریت‌های نادر و شهاب‌های سنگی رو به افلاک می‌گذارد. همیشه برای این شهاب سنگ‌ها تقاضا وجود دارد و خریدارها معمولاً پول خوبی از معامله نصیبشان می‌شود. نباید از این که قیمت این نوع شهاب سنگ‌ها از گرمی۵۰ دلار تا گرمی‌صدها دلار است تعجب کنیم. البته ارزش شهاب سنگ‌هایی که از مریخ یا ماه هستند بسیار بیشتر و گرمی۲۰۰۰ دلار است.
همچنین یادمان باشد که اگر بخواهیم شهاب سنگی را که تازه پیدا کرده ایم بفروشیم، خریدار آن را به قیمت عمده فروشی از ما می‌خرد که نصف قیمت تک فروشی آن است. یکی از بهترین کارهایی که برای آگاه شدن از قیمت روز شهاب سنگ‌ها می‌توانیم انجام دهیم چک کردن فهرست خریدارهای شهاب سنگ در اینترنت یا شرکت در نمایشگاه‌های سنگ و کانی است که یکی از آنها هر سال در ماه فوریه در «توسان» آریزونا برگزار می‌شود. در چنین گردهمایی‌هایی فروشندگان، خریدارها و تاجرهای بسیاری در یک جا جمع می‌شوند و همه نوع شهاب سنگ هم برای خرید و فروش موجود است.
اگر شهاب سنگی پیدا کرده ایم، نخستین کاری که باید انجام دهیم این است که آن را به کارشناس یا فرد با تجربه ای در این زمینه نشان دهیم. این فرد می‌تواند یک معامله گر، کارشناس، مدرس، استاد دانشگاه یا یک دانشمند باشد.
فراموش نکنیم که ارزش یه شهاب سنگ را نوع آن تعیین می‌کند: کندریت معمولی و کربن دار، غیر کندریت، آهنی، سنگی ـ آهنی و از این قبیل. یک مؤسسه یا مرکز تجاری یا علمی‌برای تست کردن از ما تقاضای یه نمونه ۲۰ گرمی‌را می‌کند.
هنگامی‌که کارشناس یا شهاب سنگ شناس اصل بودن نمونه مان را تأیید کرد، باید تست‌های دیگری روی آن صورت گیرد تا نوع آن تعیین شود.
هر چه درباره شهاب سنگ‌ها بیشتر بدانیم، در فروختن نمونه‌های خود موفق تر عمل خواهیم کرد. یه شهاب سنگ ناشناخته که نوع و طبقه‌بندی
آن نامشخص است برای هیچ کس ارزش چندانی ندارد. به علاوه، معامله گرها و مجموعه دارها اگر بدانند باید در مورد شهاب سنگی که می‌خرند تحقیق کنند تمایل کم تری برای خرید نمونه ناشناس ما از خود نشان می‌دهند، چون آنها نیز پیش از فروش آن باید به طرف خریدار ثابت کنند که شهاب سنگ اصل است و نوع و مشخصات آن را می‌دانند.
نکته دیگری که باید به خاطر داشته باشیم این است که بابت هر گرم از تکه شهاب سنگ‌های کوچک تری که متعلق به یک قطعه شهاب سنگ بزرگ هستند قیمت بالاتری پیشنهاد می‌شود، به خصوص اگر شهاب سنگ بزرگ، مثلاً بالای ۳۰ کیلوگرم باشد. اگر چنین کندریت بزرگی پیدا کردیم، شاید به راحتی نتوانیم آن را
بفروشیم.
پس بهتر است آن را به تکه‌های کوچک برش دهیم (البته نه به قدری کوچک که به درد کار علمی‌یا عرضه در نمایشگاه نخورد). برش دادن یک شهاب سنگ به تکه‌های کوچک تر کار واقعاً دشواری است و ساعت‌های زیادی را برای برش و تراش آن با یک فرِز بزرگ باید صرف کرد که ۲۰ درصد از کل قطعه نیز به هدر می‌رود. پس جای تعجب نیست که خریدارهای شهاب سنگ کوچک نسبت به خرید شهاب سنگ‌های بزرگ بی میل هستند؛ آنها هزینه برش قطعه‌های بزرگ و آماده سازی هر کدام از تکه‌های کوچک برای فروش را همیشه در نظر می‌گیرند.
در ایران سایت‌های اینترنتی و مراکز متعددی برای خرید و فروش شهاب سنگ وجود دارد. همچنین برخی از مراکز علمی، موزه‌ها، دانشگاه‌ها، انجمن‌های نجوم و زمین شناسی ممکن است خریدار شهاب سنگ به ویژه شهاب سنگ‌های کمیاب باشند.
در این میان عقل حکم می‌کند که شهاب سنگ‌ها را یا به مراکز علمی‌اهدا کنیم یا خودمان با کمک اساتید و متخصصان در این زمینه، روی آنها تحقیق و مطالعه کنیم تا به این ترتیب گام مثبتی در پیشرفت علم برداشته باشیم.
*رزیتا ابراهیمی
*عکس از: independent
code
https://www.ettelaat.com
دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.