در جستجوی آب فضایی

یافتن سرچشمه آب، این منشا حیات همیشه برای بشر بسیار مهم بوده است

برگرفته از: sciencedaily

این روزها کمتر کسی است که با مشکلات کم آبی دست و پنجه نرم نکرده باشد. حتی در کشور کانادا نیز که یکی از عظیم ترین منابع آبی دنیا را در مجاورت خود دارد، طرح های بی شماری برای صرفه جویی در مصرف آب پیشنهاد شده است. این روزها دانشمندان به دنبال سرچشمه این ماده حیاتی در منظومه شمسی هستند. شاید یافتن تاریخچه دقیق پدید آمدن آب بتواند کلید حل بسیاری از مشکلات بشر امروز باشد.
آنها همچنین ستاره های دنباله دار و شهابسنگ های کربنی را یکی قلمداد کرده و آنها را منابع اصلی عناصر فرار زمین و احتمالامواد ارگانیک در آغاز خلقت معرفی می کردند. منظور از عناصر فرار هیدروژن، نیتروژن و کربن است. در علم نجوم، مواد فرار گروهی از عناصر و ترکیبات شیمیایی هستند که نقطه جوش کمی دارند. ترکیب این مواد باعث شکل گیری اتمسفر زمین و قشر ماه شده است. تعیین مبدا اصلی این مواد فرار بسیار حیاتی و مهم است چراکه دانشمندان از این طریق می توانند منشا اصلی آب و حیات را روی کره زمین مشخص کنند. موسسه علمی کارنجی یک دپارتمان علمی پژوهشی در واشنگتن است، این دپارتمان در زمینه مغناطیس زمین تحقیقات گسترده ای را انجام داده، اما این دپارتمان اخیرا شروع به تحقیق درباره آب های یخ زده ای کرده که در سال های آغازین پیدایش منظومه شمسی در سراسر این منظومه پراکنده بوده اند. تیم تحقیقاتی الکساندر مسئولیت این کار را به عهده گرفته است. نتایج نشان می دهد احتمالاآب های یخ زده منظومه شمسی از مواد اولیه تشکیل دهنده زمین نبوده اند.
در حال حاضر آنها شاهد حضور یخ های منظومه شمسی ستاره های دنباله دار و شهابسنگ های کربنی هستند. یافته های تیم تحقیقاتی الکساندر با بیشتر فرضیات غالب درباره ارتباط میان ستاره های دنباله دار و شهابسنگ ها، تناقضات عمده ای دارد. این تحقیقات حاکی از آن است که شهابسنگ ها و والدین آنها یعنی سیاره های کوچک بین مریخ و مشتری، به احتمال زیاد منابع اصلی تشکیل آب در کره زمین بوده اند.
با در نظر داشتن نسبت معین هیدروژن به ایزوتوپ سنگین آن دوتریم که در آب یخ زده (H2O) موجود است، دانشمندان می توانند فاصله نسبی خورشید را از اجرام ظاهرا مجهولی که حاوی مواد تشکیل دهنده آب بوده اند، تخمین بزنند. اجرام آسمانی که در مسافتی دورتر شکل گرفته اند، به احتمال زیاد در یخ شان دوتریم سنگین تری وجود داشته، اما اجرام آسمانی که در همان محدوده نسبی شکل گرفته اند، به احتمال زیاد باید حاوی ترکیبات هیدروژنی با ایزوتوپ های مشابه بوده باشند.
بنابراین با مقایسه محتویات دوتریمی آب در شهابسنگ های کربنی و ستاره های دنباله دار این احتمال وجود دارد که دانشمندان بتوانند محدوده شکل گیری آنها را در منظومه شمسی مشخص کنند. پیشتر عنوان شده که هم شهابسنگ های کربنی و هم ستاره های دنباله دار احتمالادر آن سوی سیاره مشتری شکل گرفته اند. احتمالات زیادی هم مطرح شد مبنی بر آن که این دو در حاشیه منظومه شمسی شکل گرفته اند، اما اگر این فرضیات درست بود، آن گاه باید یخ پیدا شده در ستاره های دنباله دار و بقایای یخی که به شکل سیلیکات هیدراته (مثل رس) در شهابسنگ های کربنی حفظ شده اند، هر دو ترکیبات ایزوتوپی مشابهی داشتند در حالی که تیم الکساندر این مورد را رد می کند.
این تیم تحقیقاتی نمونه هایی از ۸۵ شهابسنگ کربنی را مورد آزمایش قرار داد و توانست نشان دهد که شهابسنگ های کربنی درست در همان محدوده ای از منظومه شمسی که ستاره های دنباله دار شکل گرفته اند، پدید نیامده اند. چرا که در شهابسنگ های کربنی دوتریم بسیار سبک تری وجود دارد. اگر این طور باشد این نتیجه کاملابا دو مدل غالب و پیش فرضی که چگونگی پیدایش منظومه شمسی را تشریح کرده اند، تناقض دارد.
http://www.magiran.com