پس از گذشت نیم قرن از مشاهده دکتر استوارت از برخوردی عظیم در سطح ماه ، این رصد تایید شد.
ساعاتی پس از نیمه شب روز ۲۴ آبان سال ۱۳۳۰ ، منجم آماتوری در اکلاهاما به ماه چشم دوخته بود . دکتر لئون استوارت (Leon Stuart) مشغول تصویر برداری از سطح ماه بود که ناگهان درخشی نورانی را در قسمت میانی ماه مشاهده و از آن عکسبرداری کرد. وی در آن زمان معتقد بود که شاهد برخورد شهابسنگی عظیم با سطح ماه بوده است. اگر نظر وی تایید می شد وی نخستین انسانی بود که موفق به رصد و ثبت برخوردی در این اندازه با سطح ماه شده بود. این موضوع در آن زمان بحثهای فراوانی به وجود آورد گروهی این گزارش را تایید کردندو گروه دیگری آن را رد کردند و حتی عنوان کردند که این درخش حاصل از ورود شهابی به جو زمین از آن ناحیه آسمان بوده و به نظر آمده که در سطح ماه تشکیل شده است. استوارت در سال ۱۳۴۸ فوت کرد اما بحثها بر سر عارضه ای که به نام پدیده استوارت مشهور شده بود ادامه یافت و حتی پس از تعداد بسیار زیادی از پروازهای فضایی به مقصد ماه و راهپیمایی شش فضانورد بر سطح این قمر زمین ، ماهیت این مشاهده مشخص نشد. اکنون به نظر می رسد دو دانشمند سیاره شناس موفق به تایید رصد استوارت شده اند. دکتر بنی . جی . براتلی (Dr.Bonnie.J.Baratli) از آزمایشگاه جت پیشران ناسا (NASA/JPL)و دکتر لان جانسون (Dr.Lane Johnson) از کالج Pomona به دنبال سرنخهایی از این برخورد می گشتند . نقطه آغازین تحقیقات آنان عکس به جای مانده از استوارت بود. اما محاسبات نشان می داد برخوردی که درخش آن ثبت شده است موجب به وجود آمدن گودالی در سطح ماه شده که قطر آن کمتر از آن است که با بهترین تلسکوپهای زمینی دیده شود. بنابراین آنها به تصاویری که مدارگردها از سطح ماه تهیه کرده بودند متوسل شدند ابتدا محوطه ا ی به قطر ۳۵ کیلومتر ، در اطراف محل احتمالی برخورد را با کمک تصاویر مدار گرد ماه که در سال ۱۳۴۶ تهیه شده بود ، مورد بررسی قرار دادند اما هیچ عارضه ای که مشابه محل برخورد باشد نیافتند . آنها در مرحله بعدی تصاویری را که مدار گرد کلمنتن (Clementine) در سال ۱۳۷۳ از سطح تنها قمر زمین تهیه کرده بود مورد بررسی قرار دادند و این با ر موفق شدند. محاسبات این گروه نشان می داد که شهابسنگ برخوردی با سطح ماه باید در حدود ۲۰ متر قطر داشته باشد ، بنابراین این برخورد باید گودالی به قطری در حدود ۱ تا ۲ کیلومتر از خود به جای گذاشته باشد. ضمنن اینکه این حفره جدید باید جوان بوده و از اثرات پدیده فرسا یش در امان مانده باشد. برای تعیین عوارض جوان سطح ماه دو نکته را باید مورد نظر داشت. نخست آنکه این عوارض دارای تلالوئی آبی رنگ هستند. این امر به دلیل آن است که بخشهای کوچکی از خاک ماه در این نقاط قابل رویت است که هنوز تحت تاثیر پدیده ای که از آن به عنوان ” آب و هوای فضایی ” نام برده میشود و موجب قرمزشدن خاک سطح ماه میگردد، قرار نگرفته است. از سوی دیگر این نواحی نور بیشتری را نسبت به محوطه اطراف خود بازتاب می دهند. در بررسی تصاویر کلمنتن حفره ای به قطر ۵/۱ کیلومتر مشخص شده بود که با محل درخش ثبت شده در تصویر دکتر استوارت همخوانی داشت. این نقطه که با رنگی آبی می درخشید بازتاب بیشتری از نور را ایجاد می کرد و تمام شرایط آن منطبق با گزارش استوارت بود. بنابر محاسبات انجام شده انرژی این برخورد ۵/۰ مگاتن و قدرت آن ۳۵ برابر قدرت بمب اتمی منفجر شده در هیروشیما بوده است. با بررسیهای آماری مشخص شده است که سطح ماه در طی یک بازه ۵۰ ساله در معرض چنین برخوردهایی قرار دارد. یافتن این حفره برخوردی نشان از آن دارد که حدس استوارت درست بوده است ضمن اینکه باید توجه داشت وجود نوعی از فعالیتهای آب و هوایی ( که منجر به فرسایش در سطح ماه می شود) نشان از آن دارد که این قمر زمین چندان هم مرده نیست . فرزند دکتر استوارت که حدس پدرش پس از نیم قرن با اثبات رسید در این باره گفت ” پدرم معتقد بود دانش نجوم چیزی جز حدسها و تلاش برای اثبات یا رد انها نیست و من مطمئنم که هم اکنون پدرم از اینموضوع بسیار خوشحال است”
منبع :www.nojum.ir
دیدگاه‌ها بسته شده‌اند.