در هفتهای که گذشت فاصله زمین و مریخ از نزدیکترین مسافت خود عبور کرد. این جرم آسمانی شگفتانگیز همیشه جایگاه خاصی در میان زمینیان داشته و از داستانهای علمی تخیلی عجیب و غریب گرفته تا دقیقترین تحقیقات پیچیده علوم سیاره شناسی، ما زمینیان همیشه توجه خاصی به این سیاره سرخ داشتهایم.
با این تفاسیر، همانطور که اشاره شد در هفته پیش علاوه بر نزدیکی مریخ به قلب و ذهن ما زمینیان، فاصله فضایی جرم آسمانی مورد نظر با رسیدن به عدد ۶۲ میلیون کیلومتر از زمین، در نزدیکترین حالت خود در ۱۵ سال آینده قرار گرفت. به همین دلیل دانشمندان توصیه کرده بودند که تمامی علاقهمندان اطلاعات لازم برای رصد این جرم آسمانی را در دست داشته باشند تا به هنگام عبور آن از نزدیکی محل زندگی ما، فرصت دیدن سیاره سرخ را از دست ندهند.
حتی گفته شده که برای دیدن این سیاره روشن، بزرگ و شگفتانگیز در فاصله مورد نظر، نیازی به در اختیار داشتن تلسکوپ هم نبوده است. گفته شده که در زمان اعلام شده مریخ در قسمتی از آسمان که ستاره کمتری دارد، قرار گرفته بود. به علاوه علاقهمندان خوش شانس هم توانستند در مناطقی که از آلودگیهای نوری محل زندگی دور است، مشتری و زحل را هم در خط افق ببیند.
نزدیکترین فاصله زمین و مریخ
گفته شده که اتفاق مورد نظر و رسیدن فاصله زمین و مریخ به نزدیکترین حالت ممکن در ۶ اکتبر اتفاق افتاده است. در واقع مدار حرکتی سیاره ما و سایر سیارههای منظومه شمسی از جمله مریخ به میزان اندکی به صورت بیضی بوده و همانطور که انتظار میرود، دو بیضی که هم مرکز باشند در برخی شرایط خاص فوقالعاده به هم نزدیک میشوند.
در ویدیو زیر هم میبینیم که با گذشت زمان مشخصی از حرکت زمین و سیاره سرخ به دور خورشید، گاهی اوقات این دو جرم آسمانی فوقالعاده به هم نزدیک میشوند. البته حالت خاص دیگری از نزدیک شدن این دو جرم به هم وجود دارد که در زمان رسیدن زمین به دورترین مسافت خود از خورشید رخ میدهد؛ در واقع اگر در چنین وضعیتی به صورت همزمان مریخ به کمترین مسافت از خورشید برسد، فاصله زمین و مریخ به مقدار مینیمم ۵۴.۶ میلیون کیلومتر خواهد رسید.
به چنین وضعیتی مقابله سیارهای (opposition) هم گفته میشود و هر دو سال یک بار شاهد رسیدن به این شرایط هستیم. به همین دلیل بوده که آژانس فضایی آمریکا، سازمان فضایی چین و همچنین آژانس فضایی امارات در ماههای گذشته فضاپیماهای خود را به مقصد مریخ فرستادند. به بیان دیگر هر دو سال یک بار زمین و همسایه سرخ خود به وضعیتی میرسند که برای ارسال تجهیزات فضایی به مریخ ایدئال بوده و در آن زمان میتوان با صرف کمترین هزینه ممکن به این جرم آسمانی رسید.
البته باید گفت که تا به حال دانشمندان مشاهده نکردهاند که زمین و مریخ به فاصله مینیمم ۵۴.۶ میلیون کیلومتری برسند، اما در حالت تئوری و ایدئال چنین وضعیتی ممکن خواهد بود.
با این تفاسیر در حالی که در هر دو سال فاصله زمین و مریخ به کمترین میزان خود نزدیک میشود، مسافتی که در ۶ اکتبر به ثبت رسید تا ۱۵ سال دیگر تکرار نخواهد شد. رکورددار کمترین مسافت ثبت شده هم به سال ۲۰۰۳ مربوط میشود و گفته شده که در آن زمان عدد مورد نظر به ۵۵.۷ میلیون کیلومتر رسید. دو سال پیش هم در ۲۰۱۸ این مسافت بسیار کم بود و عدد رسمی ۵۷.۶ میلیون به ثبت رسید.
همانطور که دانشمندان اعلام کردهاند تا سال ۲۰۲۹ مدار گردشی زمین و مریخ از هم دور میشوند و از آن زمان به بعد شاهد نزدیک شدن فواصل و شکستن رکورد هفته گذشته خواهیم بود. گفته شده که در سال ۲۰۳۵ این فاصله به عدد ۵۶.۹ میلیون کیلومتر میرسد.
البته در طرف دیگر ماجرا، دورترین فاصله زمین و مریخ قرار دارد؛ در واقع وقتی هر دو جرم آسمانی در دورترین فاصله خود از خورشید قرار گرفته و هر یک در دو طرف ستاره منظومه شمسی قرار بگیرند، این مسافت میتواند به میزان حداکثری ۴۰۱ میلیون کیلومتر برسد.
نزدیکی مکانی چند ماه پیش یک فاصله زمانی دو هفتهای بود که در آن سه سازمانی فضایی که به آنها اشاره کردیم، تجهیزات خود را به سمت سیاره سرخ پرتاب کردند؛ هماکنون مریخنورد استقامت (Perseverance) ناسا در نصف مسیر خود تا مریخ قرار دارد و فضاپیماهای چین و امارات هم در مسیر هستند.
البته برای نزدیکترین فاصله دو سال آینده هم ماموریتهای مریخی دیگری برنامهریزی شده، اما از آنجایی که در آن زمان مسافت بین ما و همسایه سرخ رنگمان به ۸۱.۵ میلیون کیلومتر میرسد، فضاپیماهای ۲۰۲۲ باید فاصلهای نسبتا طولانی را برای رسیدن به مقصد خود طی کنند.https://www.astronomyworld.ir
دیدگاهها بسته شدهاند.