یکی از پرسش های مهم بشر همواره این بوده که زمین، ماه و به طور کلی، منظومه شمسی چطور به وجود آمده است. برای پاسخ به این سوال، دو گروه از محققان فعالیت می کنند. دسته اول، اختر شناسان هستند که روی سیاره های خارج از منظومه شمسی (سیاره های فراخورشیدی) مطالعه و با اطلاعات حاصل از آن درباره منظومه خودمان نتیجه گیری می کنند. دسته دوم شهاب سنگ شناسان هستند که به جای کار روی نور دریافت شده از طریق تلسکوپ، روی نمونه ای از سنگ های فرازمینی مطالعه می کنند.
اطلاعاتی دربارۀ شهاب سنگ ها
در منظومه شمسی، اجرام سرگردانی وجود دارند که دارای مدارهای مستقلی هستند. این اجرام تا زمانی که در فضا سرگردانند شهاب واره خوانده می شوند. وقتی که وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطحکاک با لایه های مختلف جو به شدت داغ شده و می سوزند و به رنگ های مختلفی می درخشند. اگر این اجرام به طور کامل در جو بسوزند شهاب و اگر تکه هایی از این اجرام به زمین سقوط کنند، شهاب سنگ نامیده می شوند.
این اجرام قطعاتی هستند که از آغاز تشکیل منظومه شمسی تقریبا بدون تغییر مانده و اطلاعات جالب توجهی از نخستین روزهای تشکیل منظومه شمسی و سیاره ها در دل خود دارد در حالی که سنگ های زمینی به علت بزرگ و فعال بودن سیاره ما از نظر زمینشناسی و قرار داشتن در معرض آب و اکسیژن جو مدام دچار تغییر و تحول می شود. این اتفاق در سیارک ها که مولد شهاب سنگ هاست، نمی افتد و در نتیجه این شهاب سنگ ها تقریبا از ۴٫۵ میلیارد سال پیش بدون تغییر مانده است. واقعیت این است که سنگی شبیه شهاب سنگ ها در زمین پیدا نمی شود. شهاب سنگ ها آخرین بازمانده های ذرات و بلوک های سازنده سیاره ها از ابر اولیه ای بوده که منظومه شمسی را تشکیل داده است. تا امروز، اطلاعات زیادی از ترکیب شیمیایی ابر اولیه سازنده منظومه شمسی و دما و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آن، از راه مطالعه شهاب سنگ ها به دست آمده است. اگر بخواهیم بدانیم، داستان پیدایش آب در منظومه شمسی و سیاره زمین چه بوده و چرا این حجم از آب برخلاف دیگر سیاره ها در اقیانوس های زمین وجود دارد، باز هم لازم است شهاب سنگ ها را مطالعه کنیم.
چرا شهاب ها به رنگ های مختلفی دیده می شوند؟
اغلب شهابها به رنگ های مختلفی دیده می شوند: سبز، زرد، آبی، قرمز، سفید و … دلیل این امر این است که هنگامی که شهاب واره ها با سرعتی معادل ۱۰ تا ۷۵ کیلومتر بر ثانیه وارد جو زمین می شوند بر اثر اصطکاک با جو به شدت داغ می شوند و دمای آن ها به بیش از ۲۰۰۰ درجه سانتی گراد می رسد. این دمای بسیار زیاد باعث تحریک اجزای شهاب می شود و گازهای مختلف موجود در جو نیز بر اثر دمای زیاد شهاب واره داغ می شوند و می سوزند و این فرایند موجب می شود رنگ های مختلفی دیده شوند. مثلاً رنگ سبز بیشتر شهاب ها از مولکول های داغ نیکل گسیل می شوند. نیتروژن و اکسیژن رنگ سرخ ایجاد می کنند و سدیم موجود در شهاب سنگ رنگ نارنجی، کلسیم موجود به رنگ بنفش، آهن رنگ زرد و شهاب های دارای منیزیم هم به رنگ آبی دیده می شوند. عموماً شهاب های پر سرعت به رنگ سفید دیده می شوند. چون تمام این رنگ ها با هم مخلوط می شوند. ولی وقتی که سرعت شهاب کم شود به رنگ قرمز در می آیند
اطلاعاتی دربارۀ شهاب سنگ ها
منشاء شهاب سنگ ها کجاست؟
بیشتر شهاب سنگها تکه های کنده شده از خرده سیاره های سرگردان در منظومه شمسی اند. در کمربند سیارک ها بین مدار سیاره مریخ و مشتری انبوهی از آن ها وجود دارد که برخوردهای پیاپی میان آن ها از ابتدای منظومه شمسی تا به امروز تعداد بسیار زیادی تکه سنگ های سرگردان را ایجاد کرده است. این سنگ ها وقتی از جسم مادر خود کنده می شوند ممکن است میلیاردها سال در فضا سرگردان باشند تا به طور تصادفی به کره ای مانند زمین برسند. منشاء برخی از شهاب سنگ ها با چند سیارک شناخته شده تطبیق داده شده است. به طور مثال شهاب سنگ های سنگی یوکریت به احتمال بسیار قوی از سیارک وستا که یکی از شناخته شده ترین سیارک ها است کنده شده اند. اما برخی از شهاب سنگ ها نیز از ماه یا مریخ به زمین می رسند که بسیار نادر و ارزشمندند. این سنگ ها بر اثر برخوردهای فضایی شدید با سطح ماه یا مریخ به فضا پرتاب می شوند و پس از مدتی سرگردانی به دام گرانش زمین می افتند. تاکنون بیش از ۳۰ شهاب سنگ مریخی پیدا شده است. از آن جا که انسان هنوز ماموریت رفت و برگشتی به مریخ انجام نداده است تا نمونه هایی را به زمین بیاورد این سنگ ها تنها نمونه های مریخ روی زمین هستند.
https://article.tebyan.net/
دیدگاهها بسته شدهاند.