تعریف

اصطلاح ساخت برای بیان خصوصیات ماکروسکپی سنگها یعنی آنچه را که با چشم غیر مسلح می‌توان دید، بکار می‌رود.

تقسیم‌بندی ساختهای سنگهای آذرین

• ساخت حفره‌دار :
  اگر گدازه به معنی آزاد شدن گازهای محلول در آن ، فورا منجمد گردد و حبابهای گاز در سنگ محبوس باقی بمانند سنگی با ساخت حفره‌دار بوجود می‌آید.
• ساخت متراکم : در صورتیکه سنگ آذرین بدون حفره باشد می‌گوییم سنگ دارای ساخت متراکم است.
• ساخت مطبق یا جهت یافته :
  اگر کانی‌های تیره و روشن سنگ آذرین بطور متناوب در امتداد صفحات موازی قرار گرفته باشند می‌گوییم ساخت سنگ مطبق یا جهت ‌یافته است.

• ساخت برشی :
  اگر قطعات منجمد شده گدازه توسط خمیره‌ای از جنس گدازه هم‌جوش بخورند و به سنگی یکپارچه تبدیل بشوند ساخت برشی بوجود می‌آید. این ساخت در سطح بالا یا زیرین گدازه و یا در گدازه‌هایی که در آبهای کم‌عمق می‌ریزند، بوجود می‌آید.
• ساخت پورفیری :
  در این ساخت بلورهای درشت در متنی نامشخص پراکنده هستند. متن نامشخص ممکن است شیشه‌ای و یا بقدری ریزبلور باشد که با چشم غیر مسلح تشخیص داده ‌نشود.
• ساخت دانه‌ای : در این ساخت با چشم غیر مسلح بلورهای سنگ قابل روئیت می‌باشند. اما تشخیص آنها ممکنست خالی از اشکال نباشد.
• ساخت پگماتیتی : در این ساخت سنگ بصورت رگه‌ای است و بلورهای آن بقدری درشت است که به آسانی با چشم غیر مسلح قابل تشخیص می‌باشند.http://daneshnameh.roshd.ir